Het beeld dat klimaatactivisten agressief zouden zijn, komt niet overeen met de werkelijkheid. Op weinig plekken heb ik zulke open, liefdevolle en vreedzame mensen ontmoet als binnen de klimaatbeweging.

Columnist Ad de Bruijne vraagt zich aarzelend af of hij misschien ook mee had moeten doen aan de demonstratie tegen fossiele subsidies op de A12. Hij legt in zijn column in het Nederlands Dagblad van 11 februari uit waarom hij toch is thuisgebleven. Want christelijke klimaatactivisten “lopen uit de rails”. Ze zouden “in het zwaard van de zelfverlossing” vallen en dwingend en militant zijn.

Voordat ikzelf anderhalf jaar geleden actief werd bij Christian Climate Action en FossielvrijNL, had ik een soortgelijk beeld van klimaatactivisten, maar inmiddels heb ik ontdekt dat het tegendeel waar is. Op weinig plekken heb ik zulke open, liefdevolle en vreedzame mensen ontmoet als binnen de klimaatbeweging, en op weinig plekken heb ik zulke sterke hoop en zulk krachtig geloof ervaren. Ik wil Ad de Bruijne dan ook van harte uitnodigen om de volgende keer tóch te komen en zich te laten aansteken door de toewijding en de liefde waarmee klimaatactivisten opkomen voor de schepping.

Vrolijk en ontspannen

Misschien kan ik ook op papier alvast iets van zijn bedenkingen wegnemen. Daarvoor vertel ik hem graag over mijn eigen ervaringen bij die A12-demonstratie van enkele weken geleden, waar ik als ‘supporter’ langs de kant stond. Het was voor mij de eerste keer dat ik bij een grootschalige burgerlijk ongehoorzame actie van Extinction Rebellion aanwezig was. Ondanks eerdere goede ervaringen met actievoeren was ik ergens toch nog een beetje bang dat de sfeer grimmig zou zijn. Wat had ik ongelijk…

Ik krijg nog spontaan een lach op mijn gezicht als ik aan deze dag terugdenk: een paar duizend mensen die dansten en zongen en elkaar knuffelden. Kippenvel en vochtige ogen toen we met de mensen van Christian Climate Action als uit één mond het Onze Vader baden. Overal mensen van het ‘wellbeing-team’ die je snacks aanboden en vroegen hoe het ging. Tot en met de 768e arrestatie, ruim vijf uur na het begin van de actie, werd iedereen toegeroepen: ‘You are not alone, you are not alone!’. Slechts één keer hoorde ik iemand iets vervelends roepen tegen de politie, en meteen werd hij van verschillende kanten gecorrigeerd.

De sfeer was zó vrolijk en ontspannen, dat ik me op een gegeven moment zelfs begon af te vragen of dat eigenlijk wel gepast was, gezien de verschrikkingen van de klimaatcrisis. Maar ik kon het niet helpen. Eenmaal weer thuis galmde de leus ‘You are not alone’ nog lang door mij hoofd. Voor het eerst in lange tijd voelde ik hoop.

Een strikt geweldloze manier

Het beeld dat klimaatactivisten ‘agressief’ zouden zijn – wat De Bruijne tot drie keer toe suggereert – berust dan ook op framing door media en politici en komt totaal niet overeen met de werkelijkheid. Wanneer mensen van Extinction Rebellion en Christian Climate Action tijdens hun acties de wet overtreden, gebeurt dit op een strikt geweldloze manier. Er wordt geen schade aangericht aan mensen, gebouwen of spullen. Activisten verzetten zich niet bij hun arrestatie, ook niet (en dat gebeurt helaas nog te vaak) als de politie meer geweld gebruikt dan noodzakelijk is.

Steeds weer hoor ik van bijvoorbeeld collega-predikanten die voor het eerst meedoen hoe ze onder de indruk zijn van de zorgvuldige training vooraf en van de open cultuur waarin steeds ruimte is om te discussiëren, van elkaar te leren en zo nodig de strategie bij te stellen.

‘Het is Uw koninkrijk’

Op één punt heeft De Bruijne wel gelijk: het gebrek aan adequaat klimaatbeleid maakt ons soms wanhopig. Hoe kan het ook anders, gezien de ontelbare mensen die nu al op de vlucht moeten voor droogte, overstromingen of andere rampen en de ecosystemen die onherstelbaar verwoest worden. Maar dat we verdrietig, bang en boos zijn om het lot van de wereld wil nog niet zeggen dat we de illusie zouden hebben dat wijzelf de wereld zouden moeten of kunnen redden.

Ons activisme is een zo krachtig mogelijk ‘nee’ tegen onrecht. Ons activisme is een solidariteitsverklaring met onze naasten die slachtoffer zijn van de fossiele industrie die megawinsten maakt zonder zich te bekommeren om mensen, dieren, planten of de toekomst. En als christelijke klimaatactivisten geloven we ten diepste dat het resultaat van ons activisme niet in onze handen ligt. Juist daarom is gebed voor ons ongelooflijk belangrijk. Zowel rondom acties als ook daarbuiten komen we samen om te bidden en te belijden: “Want het is Uw koninkrijk, tot in alle eeuwigheid.”

Ongemak en vragen

Activisme schuurt, precies zoals de woorden en daden van de Bijbelse profeten die De Bruijne instemmend aanhaalt. Het wegzetten van klimaatactivisten door een onjuist beeld van hen te schetsen en een valse tegenstelling te maken tussen zelfverlossing en Gods verlossing is een veel te makkelijke uitweg. Daarom daag ik De Bruijne – en met hem iedereen die zich aarzelend afvraagt of hij of zij niet eigenlijk ook mee zou moeten doen – uit om een keer te komen kijken of gewoon een kopje koffie met ons te drinken, en daarna pas een oordeel uit te spreken. Hun ongemak en hun vragen zijn welkom. Wij voelen ons nog vaak genoeg ongemakkelijk, en we stellen onszelf voortdurend de vraag wat het goede is om te doen als christenen in deze wereld.

Lieke Weima, gemeentepredikant binnen de Protestantse Kerk en betrokken bij Christian Climate Action en FossielvrijNL. Dit artikel verscheen eerder in het Nederlands Dagblad.