Hoe stel jij jezelf voor? Stel dat wij elkaar ontmoeten en we stellen ons aan elkaar voor, hoe zou dat klinken, wie ben je dan? Ik kan wel een beetje raden wat je dan zegt: je noemt je naam, afhankelijk van hoe bewust je je ervan bent, zeg je ‘ik heet…’ of ‘mijn naam is…’ of ‘ik ben…’ En afhankelijk van in welke setting je jezelf voorstelt, volgt er dan al dan niet een opsomming van hoe je leven eruitziet. ‘Hoi, ik heet X, ben getrouwd, moeder van x kinderen, werk als y… enzovoort.’ Maar is dat dan wie je bent? Ja, het vertelt iets over je, maar is dat ook je diepste zijn?

Er zijn natuurlijk heel veel manieren om je voor stellen en het is leuk om daar creatief in te zijn. Maar het gangbare rondje voorstellen verloopt zo ongeveer zoals ik hierboven beschreef.

Trijntje Oosterhuis zingt een prachtig lied:

Ik zou een woord willen spreken
Dat waar en van mij is
Dat draagt wie ik ben,
Dat het houdt,
Ik zou een woord willen spreken
Dat rechtop staat als mens die mij aankijkt en zegt
Ik ben jouw zuiverste zelf,
Vrees niet, versta mij, ik ben, ik ben

Ken je mij? Wie ken je dan?
Weet jij mij beter dan ik?

De confrontatie met wat je niet hebt

Wat nou als jezelf voorstellen je confronteert met dat wat je niet hebt? Iedereen stelt zich voor als ‘getrouwd, in een relatie’ en jij voelt weer het gemis van dat wat je zo graag wilt, maar niet hebt. In mijn geval: de keren dat ik de tranen voelde opkomen bij de zinnetjes ‘ik heb 2, 3, 4, 6 kinderen’ of mezelf vanbinnen toesprak dat ik niet mocht oordelen over het aantal kinderen van degene die zich aan mij voorstelde, om daarmee mijn eigen gemis over het niet hebben van kinderen maar niet te hoeven voelen.

Wat als je geen baan hebt, je je dagelijks zorgen maakt over of er wel genoeg te eten is voor jou en je gezin, over hoe je in vredesnaam je snelgroeiende zoon van nieuwe schoenen moet voorzien met alleen maar wat muntgeld in je portemonnee?

Kostbare schat

Voor je het weet is voorstellen iets geworden van trots alle mooie dingen opnoemen die je in je leven hebt gekregen of bereikt. En dat mag! Maar helaas zijn we maar al te snel bang om onszelf eerlijk voor te stellen, omdat we denken we dat er geen ruimte voor onze feiten en gevoeligheden is. En dus gaan we deze dingen, die helemaal bij ons horen, uit de weg. Maar voor we er erg in hebben, gaan we dan dénken dat alle dingen die we hierboven opnoemden en voelden maken wie we ZIJN! Maar dit is niet je diepste zijn. Al deze dingen kunnen bij je horen, iets over je zeggen, maar wie ben je echt, diep vanbinnen – wie ben jíj?  

Jij draagt een kostbare schat diep binnen in je. Een stukje van God, door God zelf erin gelegd met de bedoeling dat dat stukje zichtbaar wordt op jouw plek, daar waar jij leeft. Met de bedoeling dat jij dat stukje gaat uitleven! Daar diep vanbinnen, dat is wie jij echt bent.

Schaamtevrij leven

Even terug naar onze kwetsbaarheden, waarvoor we ons best snel kunnen schamen. Liefhebbers van Brené Brown weten dat zij zegt: ‘Heb de moed om niet perfect te zijn.’ Schaamte is een emotie die vaak door ouders aan het kind wordt aangeleerd. Maar ik breek graag een lans voor een schaamtevrij leven. De vrijheid van de alles- en zelfvernietigende schaamte die ervoor zorgt dat je jezelf niet durft laten zien. Schaamte houdt niet van licht, dus júist door schaamte te benoemen zorg je ervoor dat schaamte kleiner wordt en verdwijnt. Als je schaamte benoemt, ontmoet je genade. Probeer het maar eens: vertel eens aan iemand met wie je een goede band hebt, van wie je veel houdt en bij wie je je veilig voelt waarvoor jij je schaamt. En laat je omhelzen door de reactie van die ander. Wat je dan doet, is je heel diep verbinden en je schaamte laten verdwijnen.

Voorstellen zonder terugdeinzen

Wat zou het mooi zijn wanneer we ons voortaan aan elkaar voorstellen zonder ervoor terug te deizen daarbij onze kwetsbaarheden te noemen. Dat we in elkaar opzoek gaan naar de schat die in ons gelegd is. Dat we die schat in elkaar gaan opgraven. Henri Nouwen beschrijft ergens een ontmoeting met een goede vriend. Ze zitten bij elkaar, maken zo nu en dan oogcontact en verder zwijgen ze. Ontroerd nemen ze later afscheid en merken op hoe ze God in elkaar ontmoet hebben in hun tijd van samenzijn.  

Ik durf mezelf inmiddels als volgt voor te stellen: ‘Hoi, mijn naam is Annemieke, ik ben van 1989, getrouwd en nee, wij hebben geen kinderen gekregen. Ik noem dit om deze schade te eren, want de schat die ik erin ontdekt heb, is een leven in overvloed en daar wil ik heel graag van uitdelen.’

Lees ook

• Existentie: wat is de nut van ons leven op aarde?
• Een gebed voor als je vandaag even niet zo gezellig bent
• De levenslessen van Kate Bowler: Gewoon omdat het kan