Hoe voelt het om te gaan slapen met het idee dat je misschien wel naar de hel gaat, mocht je in je slaap komen te overlijden? Hoe reageer je als je constant de reactie ‘je vraagt te veel’ krijgt wanneer je kritische vragen stelt over de geloofsgemeenschap waarin jij opgroeit? Kun je veilig uit de kast komen als ongelovige in een omgeving die doorspekt is met religie? Op die vragen proberen schrijfster Lale Gül en journalist Ronit Palache antwoord te krijgen in hun nieuwe podcastserie Van God Los.

Een – vaak onzichtbare – strijd achter veel Nederlandse voordeuren, zo noemen de beide vrouwen het proces van mensen die zich losmaken met de religie waarin ze opgroeiden. Want hoe vertel je je geliefden dat jij niet langer geloofd in de God van je jeugd? In vijf afleveringen spreken Gül en Palache met Nederlanders die zich ontworsteld hebben aan hun geloof en geloofsgemeenschap, variërend van het Jodendom en het christendom tot aan de Islam.

Vragen stellen

Bij al deze mensen begon het met vragen stellen. Waarom moet ik bidden voor zieken, maar worden ze toch niet genezen? Waarom heeft de vrouw binnen mijn geloofscultuur zoveel minder rechten dan mannen? Waarom komen goede heidenen in de hel, maar verkrachters en moordenaars in de hemel, enkel en alleen omdat ze dit geloof aanhangen? Waarom zijn wij gelovigen zo goed in oordelen over niet-gelovigen?

Hoewel de verschillen tussen de geloofsgemeenschappen waarin de geïnterviewden zijn opgegroeid groot zijn, vinden Gül en Palache ook veel herkenning bij hun podcastgasten. Zo legt Mathilde, die opgroeide in een orthodox-gereformeerd gezin, in aflevering 1 uit hoe het geloof er voor haar in de praktijk uitzag: ‘Mijn leven bestond uit een herhaling van bidden, danken en eten, maar er was geen ruimte voor vermaak.’ En dat is iets wat ook de andere geloofsverlaters herkennen: het leven bestaat alleen maar uit dingen moeten, mag ik van God dan nooit iets doen wat ‘gewoon leuk’ is?  

De vrije denker vieren

Van God Los is geen podcast die gelovigen oproept om massaal hun geloof te verlaten, hoewel dat wel de eerste indruk kan zijn die je krijgt als je begint met luisteren. Maar na twee afleveringen geluisterd te hebben, kan ik concluderen dat Gül en Palache vooral het bestaan van de vrije denkers willen vieren. Hun podcast is een indirecte aanmoediging om kritische vragen te blijven stellen en je eigen keuzes te maken, zelfs wanneer dat grote gevolgen heeft.

De podcast is ontwikkeld door VBK Audiolab, Kosmos Uitgevers en Audiohuis en is wekelijks te beluisteren via je favoriete podcastapp.

Lale Gül (1997) debuteerde in 2021 met de bestseller Ik ga leven. Ze werkt momenteel aan haar tweede boek en is daarnaast columnist bij Het Parool. Ronit Palache (1984) is auteur, journalist en interviewer. Ze werkt momenteel aan de UvA aan een proefschrift over geloofsverlaters in Nederland.