Sinds bekend is dat het Amerikaanse Hooggerechtshof het federale recht op abortus mogelijk wil afschaffen, zie ik mijn Instafeed ontploffen. Voor- én tegenstanders van abortus lijken wel steeds feller te worden in hun standpunten. En dat zet me aan het denken: hoe sta ik zelf eigenlijk in deze discussie? En in hoeverre spelen de normen en waarden die ik mijn christelijke opvoeding meekreeg daarin nog een rol? Wat zou ik doen als ik nu zwanger was?
Ik moet iets bekennen. Ik ben een redelijk succesvolle ondernemer met genoeg spaargeld op de bank en een koophuis in het centrum van de stad. Ik heb een geweldige relatie en een prachtige peuterdochter. Al met al zou je dus kunnen zegen dat ik een redelijk ‘geslaagde’ vrouw ben. En, o ja, als ik nu zou ontdekken dat ik zwanger was, zou ik misschien wel een abortus overwegen.
Dit is niet iets wat ik ooit verwacht had hardop te zullen zeggen. Althans, niet voordat ik moeder werd. Ik kom uit een christelijk nest waar kinderen als een geschenk van God werden beschouwd en abortus als moord, al werd dat niet met zoveel woorden gezegd. Maar toen ik zelf moeder werd, merkte ik dat mijn standpunten langzaam maar zeker begonnen te veranderen. Ik herinner me nog dat mijn man en ik elkaar verschrikt aankeken toen ik, na jarenlang ‘proberen’ eindelijk zwanger bleek te zijn. Gek genoeg waren we helemaal niet blij! Ineens wisten we niet meer zo zeker of we er wel zo klaar voor waren om ouders te worden. Konden we deze verantwoordelijkheid wel aan? En hoe weet je eigenlijk of je ergens klaar voor bent?
Wanneer mensen eenmaal weten dat je een kindje krijgt, word je algauw overladen met felicitaties. Ook als je je helemaal niet te feliciteren voelt. Maar er was niemand die mij vertelde dat zwanger zijn ook ongelooflijk zwaar kan zijn, of zelfs traumatisch. Niemand vertelde mij dat het prille moederschap gepaard kan gaan met depressies en angstaanvallen. Niemand vertelde mij dat samen een kindje krijgen niet per definitie een garantie is voor nog meer verbinding tussen jou en je partner, maar juist ook voor verwijdering kan zorgen. Niemand vertelde mij dat de geboortedag van je kind een beetje voelt als de sterfdag van je identiteit, omdat werkelijk niets meer hetzelfde is als vroeger. De enige boodschap die ik kreeg, was: ‘Joh, je weet waarvoor je het doet, en je krijgt er zóveel voor terug!’ Maar dat was nu precies het probleem. Ik wíst niet waarvoor ik het deed.
Heel eerlijk? Moeder worden is het mooiste, maar ook het zwaarste wat mij ooit is overkomen. Begrijp me niet verkeerd, ik houd zielsveel van mijn dochter. Maar heb me ook lange tijd behoorlijk beetgenomen gevoeld. Want als het moederschap zo fantastisch mooi was, waarom voelde ik me dan zo ongelukkig? Misschien heb ik gewoon pech gehad. Niet elke moeder worstelt met psychische problemen rondom haar zwangerschap en bevalling. En gelukkig maar. Mijn dochter is nu twee jaar oud en naarmate de weken, maanden en jaren verstrijken begrijp ik inderdaad steeds beter waarvoor ik het doe. Maar er zijn er nog steeds dagen waarop ik terugverlang naar de vrijheid van mijn leven als Gerda, in plaats van mama Gerda. De verantwoordelijkheid van het ouderschap drukt soms zo zwaar op mijn schouders dat ik vrees dat ik er op een dag aan zal bezwijken. Nog een kindje krijgen? Ik moet er eerlijk gezegd niet aan denken. Ik begrijp steeds beter waarom er mensen zijn voor wie abortus als de enige uitweg voelt.
Uit onderzoek van Expertisecentrum voor Seksualiteit Rutgers blijkt dat de meeste afbrekingen van de zwangerschap plaatsvinden bij vrouwen tussen de 25 en 35 jaar oud. Zeker de helft van deze vrouwen heeft al een gezin. Het gaat hier dus niet om – wat ik vroeger leerde – tienerzwangerschappen of zwangerschappen als gevolg van verkrachting, maar om vrouwen zoals ik. Vrouwen die weten hoe het voelt om dikke knuffels en natte kusjes van hun kindjes te krijgen. Vrouwen die weten hoe een babyhuidje ruikt en hoe vertederend het is om de zorg te mogen dragen voor een helemaal nieuw mensje, maar die die desondanks besluiten dit niet nogmaals mee te willen maken. En ja, ik vind dat een dappere keuze.
Wat mij opvalt, is dat de argumenten van tegenstanders van abortus vaak zo gericht zijn op het ongeboren leven, dat ze voorbijgaan aan de redenen waaróm veel vrouwen (en hun partners) voor een abortus kiezen. Een zwangerschap kan om meerdere redenen ongewenst zijn. Het ouderschap is niet iets wat je er wel even bij doet. Het is een zware, verantwoordelijke fulltime baan die niet voor iedereen is weggelegd. Hebben kindjes in wording niet juist recht op gelukkige, gezonde ouders? Ouders die met hart en ziel voor dit nieuwe leven kiezen?
Het terugdringen van ongewenste zwangerschappen begint, wat mij betreft, met het vertellen van eerlijke verhalen. Wanneer we het ouderschap blijven romantiseren, scheppen we torenhoge verwachtingen die uiteindelijk alleen maar tot teleurstellingen zullen leiden. Moeten we niet gewoon eens gewoon hardop gaan uitspreken dat het ouderschap niet alleen maar fantastisch is? En dat dat helemaal oké is? Ik denk dat ik me veel beter op het ouderschap had kunnen voorbereiden als ik naast felicitaties ook eerlijke verhalen had gekregen. Dan had ik kunnen investeren in mijn mentale gezondheid, in mijn relatie, in het stellen van grenzen, zodat ik mijn dochter direct vanaf haar conceptie al de beste versie van mezelf had kunnen schenken.
Wat ik zou doen als ik nu zou ontdekken dat ik zwanger was? Ik zou doodsbang zijn en heel hard huilen. Maar met de beelden van dat kleine dansende poppetje op het echoscherm – mijn dochter! – nog vers op mijn netvlies, zou ik diep ademhalen en de keuze maken om ook dit nieuwe leven een kans te geven. En ik zou hulp zoeken. Psychische, mentale, praktische. Want nu weet ik wat ik destijds nog niet wist: dat het ouderschap soms ongelooflijk zwaar en klote is, maar ook heel waardevol.
3 gedachten over “Als ik nu zwanger was, zou ik waarschijnlijk een abortus overwegen”
Abortus is de keus van een vrouw en moet je respecteren. Zij weet wat ze wel of niet aankan.
Zou ik ooit zwanger worden en dat te laat ontdekken voor een morning after pill, Dan zou ik waarschijnlijk ook gaan voor een abortus. Niet omdat ik het wil, maar omdat ik, vanwege psychische kwetsbaarheid, niet de betrouwbare, evenwichtige, stabiele ouder kunnen zijn die ik graag voor mijn kind zou willen wezen. Het doet pijn te weten dat ik nooit mama zal zijn, maar ouder worden is zo heftig, zo zwaar, dat is voor mij niet verantwoord. Gelukkig ben ik getrouwd met een man die al twee (volwassen) kinderen heeft, dat maakt het verdriet beter te dragen.
Hoi Hanne-Maria, wat een dappere keuze van je! Weet je, ik vind dat zo mooi: dat mensen bewuste keuzes maken. Er zijn zoveel mensen die het ouderschap ‘overkomt’, zonder dat ze goed over de consequenties hebben nagedacht. Ik heb er door mijn psychische kwetsbaarheid ook voor gekozen om niet (nogmaals) moeder te worden. Soms knaagt het, dat mijn dochter geen broertje of zusje zal krijgen. Maar ik gun haar nu vooral een stabiele, gezonde moeder.
Ik wens je veel geluk toe in je leven met de mensen die je om je heen hebt!